Macaristan’da meteoroloji yetkilileri yanlış hava durumu tahmini nedeniyle görevden alındı

Tarık Demirkan, Budapeşte

Macaristan’ın en büyük ulusal bayramı olan 20 Ağustos’ta ulusal çapta düzenlenecek kutlamalar kapsamında başkent Budapeşte’de yapılması planlanan havai fişek gösterisi, meteorolojinin “yağmur ve fırtına olacak” tahmini üstüne 27 Ağustos’a ertelendi.

Sadece havai fişek gösterisinin planlandığı saatlerde tahmin edilen yağmur ve fırtına gerçekleşmeyince, Meteoroloji Genel Müdürü Kornelia Radics ve yardımcısı Gyula Horvath dün görevden alındı.

Sonucu, Endüstri ve Teknoloji Bakanı Laszlo Palkovics kamuoyuna duyurdu.

Hükümet yanlısı medya, yanlış hava durumu tahmininin sorumlularından hesap sorulmasını istemişti.

Meteoroloji Genel Müdürlüğü, havai fişek gösterisinin iptali sonrası izahat yapmış, eldeki veriler üstünden hazırlanan modellerin büyük olasılıkla fırtınaya işaret ettiğini açıklamıştı.

Kurum, raporlarını da bu yüksek olasılık üstünden hazırladığını belirtip, yanlış tahmin için özür dilemişti.

Sonuçta bilimsel modelleme yapılsa da, hava durumu bir tahmin işiydi ve gösterileri iptal edenler meteoroloji yetkilileri değil, organizatörlerdi.

Meteoroloji yetkilileri, “Biz uzmanlık kuruluyuz, icracı değiliz” diyorlardı.

Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün 15 daire başkanı, kurumun en üst düzey iki yetkilisinin görevden alınması üstüne bir bildiri yayımladı.

Daire başkanları, kurumun üstünde büyük bir baskı oluştuğunu vurgulayarak hükümetin kararını protesto etti.

Daire başkanları ek olarak 2006 senesinde havai fişek gösterisinin başladığı anlarda ansızın kopan ve gösterileri izleyen 6 kişinin hayatını kaybetmesine ve onlarca kişinin yaralanmasına yol açan fırtınayı hatırlattı.

O tarihten sonrasında meteorolojiden kutlamalar öncesi rapor istendiğini vurgulayan daire başkanları bu yılki kutlamalar için de hava durumu modelleri hazırladıklarını sadece bu tür tahminlerde devamlı bir esneklik payının var bulunduğunu kaydetti:

“Biz haiz olduğumuz verileri en iyi şekilde değerlendirip görevimizi yaptık. Şimdi bu modelleri bağımsız kurumlar incelesin; hatamız var mı, yok mu saptansın. Soruşturma sonuçlanana kadar da görevden alma sonucu iptal edilsin.”

20 Ağustos, Macar devletinin 1000 yılındaki kuruluşunun yıl dönümü olarak kutlanıyor. Değişik tarihsel dönemlerde değişik yoğunlukta da olsa her dönem kutlanan bayram, ulusal ve geleneksel değerlerin fazlaca öne çıkmış olduğu Başbakan Viktor Orban döneminde bilhassa büyük etkinliklere sahne oluyor.

Bu yılki kutlamalarda da şimdiye kadarki en görkemli havai fişek gösterilerinin yapılacağı duyurulmuştu. Bu gösterilerin maliyeti Parlamento’da da gündeme gelmiş, hükümet muhalefetin bu konudaki sorularını yanıtlamamıştı.

Karşıcılık ekonomik kriz sebebiyle bu yıl gösteriler için harcanacak paranın toplumsal projeler için değerlendirilmesini önermiş sadece tavsiye hükümet tarafınca kayda kıymet bulunmamıştı.