Liz Truss’ın istifasının ardından İngiltere’nin yeni başbakanı kim olabilir?

İngiltere Başbakanı Liz Truss’ın çekilme ettiğini açıklamasının peşinden Muhafazakâr Parti’de bir kez daha liderlik yarışı başlıyor.

Partinin yeni lideri ve dolayısıyla İngiltere’nin yeni başbakanının kim olacağını belirleyecek sürecin gelecek hafta sonuna dek tamamlanması umut ediliyor.

Yarışa katılmak isteyen adların 100 Muhafazakâr Parti milletvekili tarafınca aday gösterilmesi gerekiyor.

Parlamentoda partinin toplamda 357 milletvekili olduğundan adaylık yarışına sadece üç isim katılabilecek.

Uygulamada ise iki adayın yarışa gireceği, hatta parti üyelerinin oylamasına gerek kalmaması için tek bir adayın dahi gösterilebileceği tahmin ediliyor.

Henüz hiçbir isim adaylık için resmen başvuruda bulunmadı.

Ama yarışa girmesi olası bazı adlar şöyleki.

Rishi Sunak, Boris Johnson’dan boşalan başbakanlık koltuğuna oturmak için bu yaz Muhafazakâr Parti liderliğine adaylığını koydu.

Sunak, Liz Truss’la beraber son rounda kaldı, Muhafazakâr Parti milletvekillerinin çoğunluğunun desteğini aldı. Sadece delegelerin tercihi Liz Truss’tan yana oldu.

Rishi Sunak, kampanyası süresince rakibi Liz Truss’ın vergi planlarının ekonomiye zarar vereceğini savundu. Buna rağmen delegeleri ikna etmeyi başaramadı.

Liderlik yarışını 21 bin oy farkıyla Truss’a yitirdi.

Rishi Sunak, 2015 senesinde Richmond milletvekili olarak parlamentoya girdi.

Siyaset çevrelerinde adı azca malum biri olmasına rağmen Şubat 2020’de Maliye Bakanlığı görevine getirildi.

Kısa süre sonrasında koronavirüs salgınının ekonomik etkileriyle savaşım etmeye başladı ve karantina döneminde ekonomiyi çevirebilmek için bütçeden epey kaynak harcadı.

Siyaseten düşük vergi ve düşük hükümet harcamalarını destekleyen, partinin Thatchercı kanadından kabul edilen Sunak için bunlar kolay adımlar değildi, fakat halk nezdinde popülaritesini arttırdı.

Eşinin vergi kesintileriyle ilgili usülsüzlük iddiaları ve akabinde karantina yasaklarını ihlal etmiş olduğu nedeni öne sürülerek almış olduğu ceza itibarına zarar verdi.

Muhafazakâr milletvekili Angela Richardson şimdiden Sunak’ın adaylığına desteğini deklare etti ve şöyleki konuştu:

“Yaz süresince Sunak’ın liderlik kampanyasını destekledikten sonrasında kendisinin bu göreve yakışacağı mevzusundaki görüşüm değişmedi. Aksine son altı hafta bu görüşlerimi daha da sağlamlaştırdı.”

Penny Mordaunt bu hafta başlangıcında Liz Truss’ın yerine parlamentodaki bir oturuma katıldığında başbakanlığın tadını birazcık olsun aldı.

Kürsüde gösterdiği kendinden güvenli performans övgüyle karşılanan Mordaunt, bir kez daha liderlik yarışına girmek isteyebilir.

Penny Mordaunt da Boris Johnson’ın görevi bırakmasının peşinden başlamış olan Muhafazakâr Parti’nin liderliği yarışına katılmış, kuvvetli destek almayı da başarmış, sadece son ikiye kalamamıştı.

Truss’a desteğini açıklaması yardımıyla Avam Kamarası’nın liderliğine getirildi.

Mordaunt, 2019’da İngiltere’nin ilk hanım müdafa bakanı oldu.

Eski bir deniz kuvvetleri subayı olan Mordaunt, Boris Johnson hükümetinde de tecim politikalarından görevli bakan yardımcısıydı.

Penny Mordaunt’a halihazırda dört Muhafazakâr Parti milletvekili desteklerini açıklamış durumda.

Yalnızca yedi gün içinde yeni bir önder seçileceği için adaylığını koyacak adların tanıdık simalar olması umut ediliyor.

Kuşkusuz daha birkaç hafta ilkin başbakanlığa veda eden Boris Johnson da politika sahnesinin en tanıdık Muhafazakâr simalarından biri.

Johnson, Temmuz ayında milletvekillerinin ayaklanması karşısında istifasını açıklamak mecburiyetinde bırakılmıştı.

İstifaya giden süreçte karantina döneminde Başbakanlık konutunda verilen partilerin görüntülerinin basına sızması, adı cinsel rahatsızlık iddialarına karışan Chris Pincher’ı partinin grup başkanvekilliğine ataması ve başka skandallar rol oynadı.

Ancak Boris Johnson’ın her şeye karşın gerek parlamento içinde gerekse parti delegeleri nezdinde fazlaca sayıda müttefiki ve desteği bulunuyor.

Eski kültür bakanı Nadine Dorries, Johnson’ın 2019’daki genel seçimleri kazanılmış olduğu için halk tarafınca kendisine yetki verilmiş tek isim bulunduğunu ve başbakanlığa geri dönmesi icap ettiğini söylemiş oldu.

Boris Johnson’a şimdiden desteğini açıklayan dört Muhafazakâr Parti vekili daha var.

Muhafazakâr Parti’nin önde gelen birçok adı parti içinde görüş ayrılıklarına yol açarken Müdafa Bakanı Ben Wallace vekillerin itimat duyduğu bir isim olarak öne çıkıyor.

Ben Wallace’ın profili Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin başlamasından kısa süre sonrasında İngiltere’nin Kiev’e tabanca ve askeri eğitim desteği vereceğini açıklamasıyla terfi etti.

Brexit’e karşı çıkmasına rağmen Boris Johnson’ın yakın müttefiklerinden kabul edilen Wallace 2019’da kabineye girdi.

Siyasete atılmadan ilkin Almanya, Kıbrıs, Belize ve Şimal İrlanda’da askerlik yapmış oldu. IRA’nın İngiliz askerlerini hedef alan bir bombalı hücum planını önledi.

Boris Johnson’ın istifasının peşinden Ben Wallace’ın da liderlik yarışına katılacağı tahminleri yapılmış, sadece Wallace Liz Truss’ı desteklemeyi seçmişti.

Kemi Badenoch, Muhafazakâr Parti’deki liderlik yarışının sürpriz isimlerinden biriydi.

Yarışı kazanamadı, sadece yarışa katılmış olması politika sahnesinde profilini fazlaca yükseltti.

Güney Londra’nın Wimbledon semtinde doğan Badenoch, psikoloji profesörü annesinin işi sebebiyle ABD ve Nijerya’da büyüdü.

Milletvekili seçilmeden ilkin hususi banka Coutts’da ve Spectator dergisinde çalıştı.

Hükümetteki en üst düzey görevi internasyonal tecim departmanının başkanlığıydı.

İçişleri Bakanı Suella Braverman’ın istifası Liz Truss üstündeki baskıyı arttırdı ve başbakan 24 saatten kısa süre sonrasında kendi istifasını açıklamak mecburiyetinde bırakıldı.

Braverman’ın istifasının öne sürülen nedeni kırılgan bir elektronik postayı hususi hesabından paylaşarak kuralları çiğnediğini kabul etmesiydi.

Sadece öfkeli çekilme mektubu Liz Truss’la göçmen politikaları mevzusunda ciddi anlaşmazlıklar yaşandığına işaret ediyordu.

İngiltere’deki göçmenleri Ruanda’ya yollamanın “düşsel” bulunduğunu söyleyen Braverman, toplumsal konulardaki duruşuyla partinin sağ kanadının desteğini kazanmaya çalıştı.

Brexit’i destekleyen Suella Braverman, Boris Johnson hükümetinde İngiltere ve Galler başsavcısı olarak vazife yapmış oldu.

Johnson’ın istifasının peşinden Muhafazakâr Parti’deki liderlik yarışına katıldı, sadece ikinci roundda elendi.

Braverman’ın ailesi 1960’lı yıllarda Kenya ve Moritanya’dan İngiltere’ye göç etmişlerdi.