Kayyumların yıldönümü: HDP’nin kazandığı belediyelerde son durum ne?

Hatice Kamer | Diyarbakır

HDP Diyarbakır il yönetimi, belediyeler kayyum atanmasının yıldönümünde basın açıklaması ile yürüyüş eylemi gerçekleştirme hazırlığı yapıyor.

 Dün HDP İl Eş Başkanı Zeyyat Ceylan’ın Koşuyolu Parkı’nda yapmış olduğu basın açıklaması ile kayyumları protesto etme çağrısı yapılmış oldu.

HDP belediyelerine iki dönemdir kayyum atanıyor.

19 Ağustos 2019 tarihinde HDP’nin Diyarbakır, Van ve Mardin Büyükşehir belediyelerine kayyum atandı.

O tarihten günümüze üç yılda HDP’nin kazanılmış olduğu 65 belediyenin 48’ine İçişleri Bakanlığı kararıyla kayyum atandı.

31 Mart 2019 günü HDP; 3 büyükşehir, 5 il, 45 ilçe ve 12 belde belediyesi olmak suretiyle toplamda 65 belediyenin başkanlığını kazanmıştı.

Bununla birlikte 1.230 belediye meclis üyesi ve 101 il genel meclis üyesi de HDP listelerinden seçildi.

31 Mart 2019 tarihinde meydana getirilen mahalli seçimlerde kuvvetli bir aday profili ortaya çıkarmak için HDP 30 merkezde “Halk Delegasyonu ile Aday Belirleme Yöntemi” uygulanması kararını almış, meydana getirilen halk yoklamasında; 534 belediye eş başkan aday talibi, delegasyona kendini tanıtıp oy istemişti.

10 binin üstünde delegenin oyuyla 60 belediye eş başkan talibi belirlenmişti.

31 Mart seçimlerinden derhal sonrasında KHK’li oldukları nedeni öne sürülerek 6 belediye eş başkanına mazbataları verilmedi, onların yerinme mazbatalar seçimi kaybeden AKP’li adaylara verildi.

YSK kararıyla mazbatası verilmemiş belediyeler şunlar:

Eş başkanlık sistemi belediyelerde yasal olmadığı için, oy pusulalarında adı geçen ve tutanak verilmemiş öteki 8 belediye eş başkanı da şunlar: 

YSK kararıyla, seçilmiş 45 belediye meclis üyesi, 3 il genel meclisi üyesinin de aralarında olduğu toplam 48 meclis üyesine de mazbataları verilmedi.

2016 senesinde meydana getirilen kayyum atmalarından değişik olarak bu sefer il valilikleri tarafınca kayyum atanmasını talep eden valilik yazıları ortaya çıktı.

Diyarbakır, Van ve Mardin’de kayyum atamaları sonrasında 53 gün devam eden Demokrasi Nöbetleri de valilik kararıyla engellendi.

19 Ağustos 2019 tarihinde üç büyükşehir belediyesiyle süregelen kayyum atamaları, günümüze kadar devam etti ve İçişler Bakanlığının kararıyla 3’ü büyükşehir, 5’i il, 33’ü ilçe ve 7’si belde belediyesi olmak suretiyle toplam 48 HDP belediyesine kayyum atandı.

Kayyum atanan belediyelerin meclisi de feshedildiği için 31 Mart Seçimlerinde seçilen 807’si HDP’li toplam 1.139 meclis üyesinin üyeliği de feshedildi.

Bunların içinde öteki partilerden seçilmiş belediye meclis üyeleri de vardı.

HDP’nin hazırladığı rapora nazaran kayyum atanan 48 belediyenin sınırları içinde yaşayan, hangi partiye yada adaya oy verdiği fark etmeksizin, kentin “seçilmiş” bir belediye yönetimi tarafınca yönetilmesi için oy kullanmış 4 milyon 356 bin seçmenin iradesi de yok sayıldı. HDP bunu ‘Halkın iradesinin kayyum uygulaması kanalıyla gasp edildi’ şeklinde tanımlıyor.

31 Mart 2019 tarihinden bugüne dek HDP’li 84 Belediye Eş Başkanı da değişik tarihlerde gözaltına alındı.

21’i hanım olmak suretiyle 39 Belediye Eş Başkanı tutuklanarak cezaevine hapsedildi. 19 belediye başkanına ‘teşkilat üyeliği’ ve ‘teşkilat propagandası’ suçlarından toplam 140 yılı aşan hapis cezaları verildi.

Üçü hanım belediye eş başkanı olmak suretiyle HDP’li 7 belediye eş başkanının tutukluluğu ise halen devam ediyor. Tutukluluğu devam eden sisimler şöyleki:

Sekiz belediye eş başkanına ise ev hapsi verilirken, beş belediye eş başkanı ise ortalama 21 ay süresince ev hapsinde kaldı.

HDP’nin kayyumlarla ilgili hazırladığı rapora nazaran belediye eş başkanlarının görevden alınıp belediyelere kayyum atanmasına gerekçe olarak gösterilen yargılama süreçlerinde, tek bir belediye emek harcaması iddianamelere mevzu olmamış:

“Belediye eş başkanlarımıza verilen cezalar geçmiş dönemde katıldıkları basın açıklamaları, fiil ve etkinliklerden oluşmaktadır. Yargılama süreçleri yargı mensupları tarafınca alelacele bir halde yapılmış ve cezalar verilmiştir.’’

19 belediye başkanına ‘teşkilat üyeliği’ ve ‘teşkilat propagandası’ suçlarından toplam 140 yılı aşan hapis cezaları verildi.

Cezası kesinleşen belediye başkanları ise şunlar:

31 Mart’tan bugüne, toplam 95 HDP’li Belediye Meclis Üyesi ve 21 İl Genel Meclis Üyesi görevden uzaklaştırıldı.

31 Mart 2019 tarihinde seçilen ve HDP’nin elinde kalan altı belediyesi ise şunlar: