Ankara'nın en önemli ticaret ortaklarından biri olan Irak, bu yılın ilk çeyreğinde Türkiye'den en çok ürün ithal eden beşinci ülke oldu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 10 yılı aşkın aradan sonra ilk kez Irak'a resmi ziyarette bulunuyor. İki ülke arasında gerginleşen ilişkilerde su, güvenlik ve petrol gibi önemli konular masaya yatırılacak.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Irak'ı en son 2011 yılında Başbakan sıfatıyla ziyaret etmiş ve Iraklı yetkililere PKK ile mücadelede işbirliği yapma çağrısında bulunmuştu. Bugünkü ziyarette konu yeniden gündeme gelecek.
Başbakan Muhammed Chiya Al Sudani ve Cumhurbaşkanı Abdullatif Rashid ile görüşecek olan Erdoğan'ın, Kuzey Irak'taki Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin başkenti Erbil ve Bağdat'a gitmesi bekleniyor.
Ziyaret, Gazze'de savaşın devam ettiği ve İran ile İsrail arasında karşılıklı saldırıların olduğu bir döneme denk geliyor.
Başbakan Sudani geçtiğimiz günlerde şöyle demişti: “Irak ve Türkiye'nin ortak tarihi, ortak noktaları, çıkarları ve fırsatları olduğu kadar sorunları da var; su ve güvenlik gündemin üst sıralarında yer alacak.”
Sudan'ın dış ilişkiler danışmanı Farhad Alaaldin AFP'ye şunları söyledi: “Ana tartışmalar yatırım ve ticaretle ilgili olacak. İki ülke arasındaki işbirliği görüşmeleri su kaynakları yönetimi ve güvenlik konusuna odaklanacak.”
Iraklı yetkililer ayrıca “güvenlik ve ekonomiyi” kapsayacak bir stratejik çerçeve anlaşması imzalamalarının beklendiğini söyledi.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan Pazar günü yaptığı açıklamada, “enerji, tarım, su, sağlık, eğitim ve en önemlisi güvenlik sektörlerinde” yirmiye yakın anlaşmanın imzalanacağını duyurdu.
Irak ile Türkiye arasında su ve petrol sorunu
Bağdat, Türkiye'nin inşa ettiği barajların Dicle ve Fırat nehirlerinin akışını önemli ölçüde azalttığını söyleyerek Ankara'yı eleştiriyor.
İki ülke arasındaki bir diğer hassas konu ise daha önce Bağdat'ın onayı olmadan Kuzey Irak'tan Türkiye'nin Ceyhan limanı üzerinden gerçekleştirilen petrol ihracatıyla ilgili.
Konunun uluslararası mahkemelere ulaşması ve halen çözülemeyen teknik sorunlar nedeniyle petrol ihracatı bir yılı aşkın süredir durma noktasına geldi.
Kuzey Irak'ta faaliyet gösteren uluslararası petrol şirketi APIKUR'a göre bu aksama, Irak'ta şu ana kadar 14,8 milyar dolardan fazla gelir kaybına neden oldu.
Irak'ın Ankara Büyükelçisi Majed al-Lajmawi, Irak Dışişleri Bakanlığı'nın internet sitesinde yaptığı yazılı açıklamada, Irak'ın petrol ihracatının su ve Türkiye üzerinden yeniden başlatılması sürecinde ilerleme kaydedilmesini umut ediyor.