Alzheimer tedavisinde tarihi gelişme: Yavaşlatıcı ilacın deneyleri olumlu

James Gallagher | Sıhhat ve Bilim Muhabiri

Alzheimer tedavisi için geliştirilen bir ilacın gözlem neticeleri, hastalığın ilerlemesini yavaşlattığını ortaya koydu.

Bilim adamları bunun “zamanı bir gelişme” bulunduğunu söylemiş oldu.

Eisai ve Boigen şirketleri tarafınca geliştirilen ilaç, erken teşhisin peşinden uygulandığında işe yarıyor.

Deneyin detaylı neticeleri hemen hemen yayımlanmamış olsa da; paylaşılan kısıtlı veriler bile bilim dünyasında ümit yaratmaya yetti.

Lecanemab adlı ilaç, Alzheimer hastalığına yakalanan insanların beyninde biriken toksik beta-amiloid proteinlerini ortadan kaldırıyor.

Bugüne dek onlarca değişik ilaç denenmiş fakat hiçbiri başarıya ulaşmış olamamış; bu durum da hastalığın hakikaten amiloidlerden kaynaklanıp kaynaklanmadığının sorgulanmasına yol açmıştı.

Bu seferki deneye, hastalığın erken evrelerinde olan 1.795 gönüllü katıldı.

İki haftada bir Lecanemab enjekte edilen hastaların hafızaları ve zeka kıvraklıkları kontrol edildi.

18 aylık gözlem sürecinde bu ilacı alanlarda, plasebo verilen öteki deneklere kıyasla, bilişsel gerilemenin yüzde 27 oranında yavaşladığı tespit edildi.

Beyindeki toksik proteinin miktarı da azaldı.

Öte taraftan ilacın beyinde şişme ve baş ağrısı benzer biçimde yan etkilere haiz olduğu anlaşıldı.

İlaç öteki bunama hastalıklarında işe yaramazken bir tek Alzheimer hastalarına iyi geliyor.

Biogen yöneticisi Michel Vounatsos “Bu sonuçlar hastalar ve aileleri için ümit verici. İlaç onay alırsa Alzheimer’ın ilerleyişini yavaşlatabilecek ve hastaların bilişsel kabiliyetlerini anlamlı bir oranda etkileyebilecek” dedi.

Firmalar ABD, Avrupa ve Japonya’da lisans başvurusuna hazırlandıklarını duyurdu.

İngiltere’de Alzheimer üstüne çalışan sivil cemiyet örgütü Alzheimer’s Research UK’in yöneticisi Dr. Susan Kohlhaas, bunun bir “dönüm noktası” bulunduğunu ve “bunama araştırmalarında zamanı bir ana tanıklık ettiğimizi” söylemiş oldu.

Kohlhaas, bunun bir nesildir bulunan ilk bilişsel kaybı yavaşlatıcı ilaç olduğuna dikkat çekti.

University College London’dan Prof. John Hardy, sonuçların “cesaret verici” bulunduğunu söylemiş oldu ve Alzheimer için bugüne dek meydana getirilen deneyler içinde ilk pozitif yönde sonucun alındığını ekledi:

“Bilişsel gerileme üstündeki tesiri mütevazı fakat gerçek.

“Bu ‘büyülü bir hap’ değil fakat kesinlikle yeni bir yol açtı.”

Bu iki şirket daha ilkin tartışmalara neden olan Aducanumab adlı Alzheimer ilacını da geliştirmişti.

Fakat bu ilacın ABD’de piyasaya sürülmesi eleştirilmiş, Avrupa Birliği hakikaten işe yarayıp yaramadığı mevzusunda kafi kanıt olmadığı nedeni öne sürülerek lisans vermemişti.

İki firmanın yeni ilacının ilk neticeleri ise öncekine kıyasla oldukça daha net.

Deneyin tam sonuçlarının Ekim’den sonrasında açıklanması umut ediliyor.

University College London’dan yaşlılık psikiyatrisi profesörü Rob Howard, “Bu oldukça net bir halde pozitif bir netice ve Alzheimer tedavisi için zamanı bir an” diyor:

“Bunu ne zamandır beklediğimizi Tanrı biliyor.”