Almanya, Rus gazına bağımlılıktan kurtulmak için ne yaptı?

Jenny Hill

BBC News, Wilhelmshaven

Rusya’nın Ukrayna’nın işgalinin arkasından Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin Avrupa’nın büyük kısmına naturel gaz akışını kesti. Bu kesintinin etkilerinden en oldukça korkan ülkelerden olan Almanya, hızla alternatif enerji kaynakları bulmak için çalışmalara başladı ve Rusya’ya bağımlılığının yeniden farkına vardı.

Almanya’da bugünlerde birkaç ay öncesine kıyasla oldukça daha iyimser bir manzarayla karşı karşıyayız. Sıcak şarap kokulu Noel pazarları ışıl ışıl.

Almanya’nın Rus gazından bağımsızlaşmak için muhteşem hızla yapmış olduğu hazırlıklar şimdilik yolunda aşama kaydediyor benzer biçimde.

Dün sabah parlamentoda milletvekillerine seslenen Almanya Başbakanı Olaf Scholz, “Bu kış için enerji güvenliğini güvence altına aldık” dedi.

Almanya, geçtiğimiz aylarda süratli ve oldukça pahalı bir satın alma operasyonunun arkasından gaz depolarını şimdilik doldurmayı başardı.

Şimal Denizi kıyısında ülkenin ilk sıvılaştırılmış naturel gaz (LNG) terminali üstün dereceli hızla inşa edildi.

LNG, gazın -160C’ye kadar soğutulup sıvı hale getirilmiş ve böylece 600 kat daha azca yer kaplayan hali.

Sıvı hale getirilen bu gaz ham petrol benzer biçimde tankerlerle taşınabiliyor, varış noktasında yeniden gaza dönüştürülüyor ve öteki naturel gazlar benzer biçimde ısınma, pişirme ve enerji için kullanılabiliyor.

Almanya’da kurulan terminal dünyanın birçok yerinden ithal edilen LNG’nin depolanmasını sağlayacak.

Son aşama hantal bürokrasisiyle tanınan Almanya’nın düzgüsel şartlarda bu tür bir projeyi hayata geçirmesi seneler sürer.

Sadece böylesine bir kriz karşısında yetkililer kuralları çiğnemeye karar verdi ve terminal 200 günden azca sürede tamamlandı.

Terminalin en mühim özelliklerinden bir tanesi “yüzen depolama ve tekrardan gaza dönüştürme ünitesi (FSRU)”.

Bu birim hemen hemen terminale demirlenmedi.

Aslına bakarsak LNG’nin tekrardan gaza dönüştürüldüğü bir çeşit tekne olan FSRU’nun günlük 200 bin euroya kiralanacağı belirtiliyor.

FSRU’nun çalışır hale gelmesiyle birkaç hafta içinde ABD, Norveç yada Birleşik Arap Emirlikleri benzer biçimde ülkelerden gelen tankerler ülkenin kuzeyindeki Wilhelmshaven Limanı’na LNG teslim edebilecek.

Artık neredeyse tamamen Alman hükümeti tarafınca denetim edilen terminalin işletmecisi Uniper, tedarikçileri hakkında data vermese de sözleşmelerin yürürlükte bulunduğunu söylüyor.

Wilhelmshaven’ın arkasından beş tane daha LNG terminali kurulması planlanıyor.

Çoğunun gelecek yıl tamamlanması planlanıyor.

Almanya’da birçok sanayi bu projenin başarı göstermiş bir halde yürürlüğe girmesini bekliyor.

Mesela Wilhelmshaven’dan otuz dakika uzaklıkta bir tuğla fabrikasının işletmecisi Ernst Buchow, “Eğer gaz eğer olmazsa bizim de fırınımızı kapatmamız gerekecek” diyor.

Buchow’un tuğlaları devasa bir fırında, 1200C sıcaklıkta pişiyor.

Bigün yeşil hidrojene geçmeyi umsa da Buchow bunun süre alacağını söylüyor ve şimdilik, tamamen durağan(durgun) bir gaz kaynağına bağlı bir halde çalışmak zorunda bulunduğunu söylüyor.

Bundan yalnızca bir yıl ilkin Rusya, Almanya’nın gazının yüzde 60’ını sağlıyordu.

Bunun büyük bir kısmı Şimal Akım Boru Hattı vasıtasıyla getiriliyordu.

Almanya hükümeti ikinci bir Şimal Akım boru hattının açılmasını ve böylece ithal edilen gaz miktarının iki katına çıkarılmasını hedefliyordu.

Alman Federal Ağ Ajansı yetkilileri Almanya’nın şimdilik yönetim ettiğini söylese de uzmanlar kış aylarında enerji kıtlığı yaşamamak için LNG terminallerinin gelecek senenin başlangıcında devreye girmesi ve gaz tüketiminin yüzde 20 oranında azalması icap ettiğini belirtiyor.

Almanya’nın bu noktaya gelmiş olması oldukça büyük bir başarı olarak görülebilir fakat maliyeti oldukça yüksek.

Dünyanın en varlıklı ülkelerinden önde gelen Almanya istediği her şeyi çoğu zaman elde edebiliyor.

Ülkenin sıvılaştırılmış naturel gaza doğan ilgisi de küresel talebi etkiliyor ve Bangladeş ve Pakistan benzer biçimde oldukça daha yoksul ülkeleri savunmasız bir konumda bırakabiliyor.

Willy Brandt Kamu Politikası Okulu’nda Profesör olan Andreas Goldthau, “Bu aşamada piyasanın haricinde kalan ve artık gerekseme duydukları LNG’yi tedarik edemeyen bir sürü ülke oluyor. Bunlar bilhassa gelişmekte olan ülkeler” diyor.

Goldthau bu ülkelerin “Avrupa’ya ve bilhassa Almanya’ya kıyasla alım gücünün oldukça daha düşük” bulunduğunu söylüyor.

Goldthau bu yüzden dünyanın birçok yerinde enerji kesintileri yaşanabileceği ve ülkelerin kömür benzer biçimde “oldukça daha kirli” fosil yakıtlara yönelmek zorunda kalabileceğini ekliyor.

Peki Almanya’nın yenilenebilir, yeşil enerji hedefleri ne olacak? LNG sonuçta bir fosil yakıt.

Wilhelmshaven projesinde çalışanlar LNG’nin geçiş süreci için kullanılan bir yakıt olduğu mevzusunda ısrar eden.

Uniper, LNG terminalinin yanı sıra yeşil hidrojen üretmek için de altyapı çalışmalarına başlamış olacağı sözünü verdi.

Wilhelmshaven Belediye Başkanı Carsten Feist ise LNG terminalinin bölgenin gerekseme duyduğu iş imkanları yaratmayacağını, daha ziyade yeşil enerji dönüşümünün istihdam imkanları oluşturacağını söylemiş oldu.

Öte taraftan Almanya’da kurulacak altı LNG terminalinin maliyeti 6 milyar euro.

Almanya güvenli bir enerji kaynağının kıymetini oldukça geç öğrendi ve şimdi bunun bedelini ödüyor.