Dünya Sağlık Örgütü'nün son raporunda gençler arasında alkol, e-sigara ve esrar tüketiminin arttığı belirtiliyor. Uzmanlar halk sağlığına yönelik ciddi bir tehdit konusunda uyarıyor.
Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) verilerine göre 15 yaşındaki gençlerin yarısından fazlası en az bir kez alkol denemiş ve her dört gençten biri sigara içmiş.
Avrupa, Orta Asya ve Kanada'da yaklaşık 280.000 ergen erkek ve kız çocuğuyla yapılan bir ankete göre, her beş ergenden biri son 30 gün içinde e-sigara içiyor.
Okul Çağındaki Çocuklarda Sağlık Davranışları (HBSC) Araştırması okullarda her dört yılda bir yapılmaktadır. Araştırmada e-sigara kullanımının küresel olarak arttığı vurgulandı.
Uzmanlar, Avrupa'da gençler arasında zararlı maddelerin yaygın kullanımının halk sağlığına ciddi bir tehdit oluşturduğu konusunda uyarıyor.
DSÖ Avrupa Bölge Direktörü Dr. Hans Kluge, “Avrupa bölgesindeki birçok ülkede ve diğer bölgelerde çocuklar arasında zararlı maddelerin yaygın kullanımı, halk sağlığı açısından ciddi bir tehdit oluşturuyor” dedi.
Zararlı ürünlerin internette hedefli pazarlanmasının bu ürünleri normalleştirdiğini vurgulayan Kluge, şöyle konuştu: “Beynin gelişiminin 20'li yaşların ortalarına kadar devam ettiği dikkate alınırsa ergenlerin toksik ve tehlikeli ürünlerin etkilerinden korunması gerekir.”
Litvanya ilk sırada
Raporda, “Son yıllarda madde kullanımında (alkol kullanımı ve sigara gibi) görülen düşüşlere rağmen, bazı veriler Kovid-19 salgınının kullanımda yeni bir artışa neden olabileceğini öne sürüyor” denildi.
Gençler arasında e-sigara kullanımının artması, birçok ülkeyi e-sigaralara, özellikle de tek kullanımlık e-sigaralara karşı önlem almaya sevk ediyor. İngiltere Ocak ayında bu ürünleri yasakladı.
Hayatlarında en az bir kez e-sigara deneyen gençlerin yüzdesinin en yüksek olduğu ülke, 15 yaşındakilerin yaklaşık %60'ının e-sigara içtiği Litvanya'dır.
E-sigara kullanımındaki bu artışa rağmen 11, 13 ve 15 yaş grubunda en çok kullanılan madde alkol oldu. 15 yaşındakilerin yüzde 57'si bir kez alkol denemişti ve yaklaşık yüzde 40'ı araştırmadan önceki ay alkol tükettiğini söyledi.
Cinsiyet farkı daralıyor
Tarihsel olarak madde kullanımı erkekler arasında daha yüksekti. Anket, alkol ve sigara kullanımının 11 yaşındaki erkek çocuklar arasında aynı yaştaki kızlara göre daha yaygın olduğunu gösterdi.
Ancak 13 yaşına gelindiğinde alkol tüketimindeki cinsiyet farklılıkları bazı ülke ve bölgelerde azalmış veya tamamen ortadan kaybolmuştur.
15 yaşındakiler arasında kızların erkeklere göre daha sık madde kullandığı kaydedildi. Ancak erkeklerin kızlara göre daha fazla esrar tükettiği belirtildi.
Riskleri azaltmak için neler yapılabilir?
Raporun yazarları tütün, alkol ve e-sigara gibi ürünlere uygulanan vergilerin artırılmasını öneriyor.
Önerilen bir diğer önlem ise satış saatlerini veya yerlerini azaltarak ve ürünlere yaş sınırı getirerek maddelerin bulunabilirliğini sınırlamaktır.
Avrupa'da bu tür politikaların en somut örnekleri, alkollü içkiler üzerinde belirli bir yüzdenin üzerinde devlet tekeline sahip olan Finlandiya, İsveç ve Norveç'te görülmektedir.
DSÖ ayrıca tütün ürünlerindeki ve tüm reklamlardaki tüm aroma maddelerinin yasaklanmasını da önermektedir.
Sadece alkol kullanma yaşını geciktirmenin bile faydalı olabileceği kaydedildi. Çünkü araştırmalar, içki içmeye ne kadar erken başlarsanız yetişkinlikte alkolü kötüye kullanma olasılığınızın o kadar yüksek olduğunu gösteriyor.