SGK giriş tarihine göre değişen sosyal güvenlik sistemi, 94, 08 ve 18 yıllarında çalışmaya başlayanlar için alternatif erken emeklilik fırsatları sunuyor. 3.600, 4500 ve 5.400 günlük prim üzerinden şekillenen sistemlerle, belirli koşulları sağlayan vatandaşlar erken yaşta emeklilik hakkı elde edebilecek. Emeklilik yaşı, prim günü ve sigortalılık süresi gibi unsurlar dikkate alınarak belirlenen bu düzenleme, milyonlarca sigortalı için farklı emeklilik yollarını mümkün kılıyor.
Sigorta yılına göre emeklilik şartları yeniden şekilleniyor
Sosyal güvenlik sisteminde yapılan son yeniliklerle, ilk işe giriş tarihine bağlı olarak emeklilik koşulları tekrar tanımlanıyor. 94, 08 ve 18 yıllarında işe giren sigortalılar için 3600, 4500 ve 5400 prim günü temelinde kısmi emeklilik imkânı sunuluyor. Yaş ve sigortalılık süresi birlikte değerlendirilerek hazırlanan bu modeller, erken yaşta emekli olmayı hedefleyen vatandaşlara alternatif çözümler sunuyor.
3600, 4500 ve 5400 günle emeklilik hesabı
Türkiye’de SGK sistemi, ilk işe başlama yılına bağlı olarak değişiyor. 1994, 2008 ve 2018 gibi önemli tarihlerde sigortalı olanlar için farklı prim günleriyle kısmi emeklilik fırsatları sunuluyor. SGK sisteminde yer alan bu formüller, eksik prim günü bulunan ya da çalışma süresi sınırlı kalan sigortalılara yeni fırsatlar tanıyor.
94 yılı öncesinde 3600 gün formülü
09.09.1999 tarihinden önce sigortalı olan kişiler, 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim günü şartlarını tamamladığında erken emeklilik hakkı kazanabiliyor. Bayanlarda yaş sınırı elli, erkeklerde ise 55 olarak belirleniyor. Kesintili çalışma geçmişi olanlar için bu formül avantajlı bir seçenek sağlıyor.
2008 yılında işe başlayanlara 4500 prim günü modeli
2000 ve sonrası sigorta girişi yapılan çalışanlar için erken emeklilik koşulları biraz daha zor. Bu kişiler, 4.500 gün prim ve 25 yıl çalışma ile emekli olabiliyor. Kadınlarda yaş sınırı 58, erkekler 60 yaşında emekliliğe ulaşabiliyor. Bu sistem, prim ödemelerini aksatmayan ancak uzun sigortalılık süresine ulaşmakta zorlanan vatandaşlara önemli bir avantaj sağlıyor.
2018 ve sonrasında sigorta başlangıcı olanlar için 5400 günlük model
2008 sonrası sigortalı olanlar için en yüksek kısmi emeklilik şartları uygulanıyor. Bu grupta yer alan kişiler için 5400 prim günü ve 25 yıl sigortalılık süresi aranıyor. Kadınlar 58, erkek sigortalılar 60 yaşında emeklilik hakkı kazanabiliyor.
Engelli vatandaşlara özel erken emeklilik hakları
Vergi indirimiyle erken emeklilik
En az %40 engellilik raporu bulunan çalışanlar, vergi indirimi hakkı ile yaş şartı olmadan emekliliğe hak kazanabiliyor. Prim günü ve çalışma yılı, rapor yüzdesine göre değişiyor:
– %40 ila %49 arası için 18 yıl ve 4.100 gün,
– %50–59 arası için on altı yıl ve 3700 gün,
– %60 ve üzeri için 15 yıl ve 3960 gün gerekiyor.
Malulen emeklilik koşulları
İş gücünün büyük kısmını kaybeden çalışanlar, sağlık kurulu raporu ile 1.800 gün prim üzerinden malulen emekli olabiliyor. Bu hak, sadece iş gücü kaybı kalıcı olan kişiler için uygulanabilir. Emeklilikten sonra yeniden işe başlama durumunda maaş iptal ediliyor.
Prim avantajı ile erken emeklilik
Engelli çocuğu bulunan anneler için özel bir avantajlı sistem devrede. Bu kadınların prim günlerine her yıl için %25 artış sağlanıyor. Aynı zamanda bu ek primler, emeklilik yaşından eksiliyor. Böylece kadınlar daha erken emeklilik fırsatı elde ediyor.
Emeklilik stratejisi nasıl olmalı
-
Emeklilik planınızı, sigorta başlangıç tarihinize göre hesaplayın.
-
Eksik primlerinizi, borçlanma seçenekleriyle tamamlayın.
-
Engelliyseniz, vergi indirimi gibi ek avantajları değerlendirin.
-
Çocuğunuz engelliyse, prim artış haklarından yararlanarak emeklilik sürenizi öne çekebilirsiniz.
